ترامپ شب گذشته (جمعه) پس از تمدید معافیتهای تحریمی ایران ذیل برجام و تحریم 14 شخصیت حقیقی و حقوقی دیگر به بهانههای واهی (اینجا) در بیانیهای عنوان کرد که در صورت اصلاح نشدن توافق هستهای ایران، این آخرین باری است که او تعلیق تحریمهای ایران را تمدید میکند.
وی در این بیانیه گفت: علیرغم میل باطنیام، آمریکا را هنوز از توافق هستهای ایران خارج نکردهام. اما دو مسیر را مشخص کردهام: یا نواقص فاجعهبار این توافق را اصلاح کنید یا آمریکا از آن خارج خواهد شد.
رئیسجمهور آمریکا اضافه کرد: حاضرم برای اصلاح توافق هستهای ایران با کنگره همکاری کنم اما هر مصوبهای که در این خصوص امضا میکنم باید این ۴ شرط را رعایت کند: اول، باید از ایران بخواهد که به هر سایتی که بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای راستیآزمایی برجام نیاز دارند، دسترسی بدهد. دوم، باید این اطمینان را ایجاد کند که ایران حتی به ساخت سلاح هستهای نزدیک هم نمیشود. سوم، مصوبه جدید نباید هیچ تاریخ انقضایی را برای برجام به رسمیت بشناسد. چهارم، این مصوبه باید تصریح کند که از نظر آمریکا برنامه هستهای ایران و برنامه موشکی دوربرد آن قابل تفکیک نیستند و توسعه و تست موشکهای بالستیک دوربرد مشمول تحریم خواهد شد.
در پی اعلام این سیاست جدید از سوی ترامپ، «نیکی هیلی» نماینده آمریکا در سازمان ملل گفت واشنگتن انتظار دارد دیگر کشورها نیز برای مقابله با «رفتار بیثباتکننده و خطرناک ایران» به او بپیوندند! او اضافه کرد: میتوان تمام اقدامات ایران را خارج از چارچوب برجام بررسی کرد اما اگر اجماع بینالمللی برای آن حاصل نشود، آنگاه آمریکا توافق هستهای را مانعی برای صلح قلمداد میکند.
«استیون منوشین» وزیر خزانهداری آمریکا نیز مدعی شد: ایالات متحده نمیتواند کنار بایستد و نقض حقوقبشر در ایران را تماشا کند. ما همچنان برنامه موشکی بالستیک و فعالیتهای بیثباتکننده ایران (حمایت از جبهه مقاومت) را هدف قرار میدهیم.
«برد شرمن» عضو ارشد دموکرات کنگره آمریکا نیز تحریمهای جدید ترامپ علیه 14 شخصیت حقیقی و حقوقی مرتبط با ایران را کاملاً منطبق با برجام برشمرد و برای اثبات ادعای خود به صحبتهای «جان کری» در سال ۲۰۱۵ استناد کرد که در صحن کنگره گفته بود برجام مانع از اعمال تحریم در سایر حوزهها از جمله حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر نمیشود.
اما «بن کاردین» سناتور ارشد دموکرات و نفر دوم کمیته روابط خارجی سنا در توییتر خود نوشت: تهدیدات ترامپ و دیکته کردن شروط به مذاکرات احتمالی با کنگره و اتحادیه اروپا، اصلاح برجام را از آنچه که بود، دشوارتر کرد.
در مقابل، سناتور «باب کورکر» رئيس کميته روابط خارجی سنای آمريکا در واکنش به بيانيه شب گذشته ترامپ درباره توافق هستهای ايران گفت: معتقدم همه آمريکا در رابطه با اين موضوع که بايد جلوی دستيابی ايران به سلاح هستهای گرفته شود، همنظر هستند. افرادی از جمله من و رئيس جمهور با این توافق مخالفیم زیرا معتقديم که اين توافق يک توافق بد بوده است. در برابر ما هم اکنون فرصتی وجود دارد تا بهتر عمل کنيم و نقايص توافق هستهای ایران را بدون اينکه آمريکا تعهدات خود را نقض کند، برطرف کنیم.
در ادامه، وزارت خارجه آلمان در توییتی با اشاره به تعهد این کشور در اجرای برجام نوشت: ما به بیانیه دولت آمریکا درباره توافق هستهای ایران توجه میکنیم و با شرکای اروپایی خود درباره گامهای بعدی گفتوگو خواهیم کرد.
سخنگوي اتحاديه اروپا هم در بيانيهای در واکنش به اظهارات دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا درباره توافق هستهای ايران گفت: ما در اولين گام با سه کشور اروپايی امضاکننده برجام و ديگر کشورهای عضو اتحاديه اروپا به صورت مشترک اين بيانيه و پيامدهای آن را ارزيابی میکنيم. ما همچنين به ادامه اجرای کامل و موثر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) متعهد میمانيم.
«ژرار آرو» سفير فرانسه در آمريکا نیز در حساب توئيتری خود نوشت: فرانسه درباره بيانيه کاخ سفيد در خصوص توافق هستهای ايران با شرکای خود مشورت میکند . وی اضافه کرد: فرانسه به اجرای کامل و موثر برجام پايبند میماند.