امتیاز مثبت

تاریخ انتشار : چهارشنبه ۳۰ تير ۱۳۹۵ ساعت ۱۷:۱۹

کد مطلب: 5529

به گزارش پایگاه خبری لادیز؛  به نقل از دانا، رخدادهای که در شب جمعه(25 تیر) در ترکیه و بخصوص شهرهای انکارا و استانبول این کشور به وقوع ‍یوست ،از ابعادی بی سابقه بوده و در تاریخ سیاسی این کشور برای اولین بار بود این تحولات به این شکل رقم می خورد.رخدادها حوالی نیمه شب جمعه آغاز شد و آن زمانی بود که به یکباره و در اقدامی غافلگیر کننده تعدادی از نیروهای ارتش این کشور به همراه تعدادی تانک در خیابان های آنکارا و استانبول ظاهر شدند و تعدادی از هواپیماهای اف 16 این کشور نیز در ارتفاع بسیار پایین به پرواز در امدند و دیوار سکوتی را شکستند .در همان حال اعلام شد انفجاری در محل پارلمان ترکیه روی داده و محل اقامت اردوغان در مرمره بلافاصله بعد از ترک وی بمباران شده است .علاوه بر این تلویزیون تی ار تی و سی ان ان ترکیه نیز برای ساعاتی به کنترل کودتاگران در آمد.اخباری که از نیمه شب جمعه تا حوالی 4 بامداد شنبه  ازرخدادهای ترکیه مخابره می شد از وقوع یک کودتا خبرمی داد اما بعد از آنکه مردم و هواداران حزب حاکم عدالت و توسعه بنا به درخواست اردوغان به خیابان ها ریخته و به بازداشت نظامیان و بازپس گیری تانک های آنها اقدام کردند بتدریج نشانه های شکست این حرکت  اشکار شد و رسانه ها از این پس از کودتای نافرجام استفاده کردند.
 البته برخی از رسانه ها و تحلیل گران با این استدلال که ارتش ترکیه در پس ماجرای جمعه شب یکپارچه نبود و تنها برخی از نظامیان در رده میانی با هدایت و مدیرت فرماندهان سابق بخصوص در نیروی هوایی در این پروژه مشارکت داشتند ، از شورش نظامی به جای کودتا استفاده می کنند. بااینحال باید اذعان داشت که  رخدادهای  ترکیه مولفه های کودتا و یا شورش نظامی را که در ادبیات سیاسی و روابط بین الملل از آن سخن گفته می شود به طور کامل با خود به همراه ندارد و بر همین اساس برای توصیف این رخدادها می توان هم از شورش نظامی استفاده چراکه تنها بخشی از ارتشی ها آنهم در بخش های میانی در این ماجرا دست و نقش داشتند و هم اینکه اگر این رخدادها (برخلاف آنچه که برخی از تحلیل گران و یا مخالفان اردوغان و در راس آن فتح الله گولن مطرح می کنند)ساختگی و برنامه ریزی شده و مدیریت شده نباشد در این صورت می توان از کودتا و با توجه به شکست آن از کودتای نافرجام استفاده کرد . کسانی که این رخدادها را برنامه ریزی شده و مدیریت شده می دانند عمدتا به بهره برداری های اشاره می کنند که اردوغان حریصانه بعمل آورد و ضمن آنکه روند پالایش دستگاه قضایی و نیروهای پلیس را از هواداران فتح الله گولن چندگام دیگر به پیش برد بلکه فازجدید پالایش نیروهای نظامی را  از این نیروها اغاز کرد که طبعا در اینده نیز ادامه خواهد یافت .این دیدگاه از سوی فتح الله گولن وهواداران وی در ترکیه در پاسخ به اتهام اردوغان مبنی بر نقش و دست داشتن گولن در کودتای نافرجام این کشورمطرح می شود .اردوغان با طرح این اتهام درخواست استراداد وی را از امریکا مطرح کرده است .اما آنچه صحت این اتهام را با تردید روبرو می کند این است که در ترکیه ارتش مظهر و نماد لائیتسه به شمار می رود و در چنین وضعیتی امکان دارد متهم کردن فتح الله گولن به عنوان یک رهبر روحانی به همدستی با یک نهاد لائیک که قصد کودتا داشته بیشتربا هدف تخریب وجهه و اعتبار وی صورت گرفته باشد . البته تنها فتح الله گولن نیست که اردوغان را به ساختگی بودن کودتای نافرجام و بهره برداری از آن برای تصفیه و پالایش ارتش از مخالفان و رقباءمتهم می کنند بلکه برخی از تحلیل گران نیز بر این عقیده اند که اردوغان برای برون رفت از چالش های موجود و کسب اعتبار مجدد و همچنین توجیه پذیرکردن چرخش مواضع در بحران سوریه (برای مخالفان این رویکرد از جمله امریکا ، اسرائیل و عربستان )به این پروژه نیاز داشته است .   در مقابل کسان زیادی هستند که رخدادهای ترکیه را در قالب کودتای برنامه ریزی شده تحلیل می کنند اما عوامل و اهداف آن را از منظر متفاوت بررسی می کنند.یک دیدگاه این است که چون کودتاگران به حذف و پالایش خود در نشست آتی بررسی ارتقای درجات نظامی پی برده بودند لذا در یک اقدام پیشدستانه از طریق انجام کودتا جلوی  این کار رو بگیرند و موقعیتشان را در ارتش حفظ و تثبیت کنند.این دیدگاه بیشتر دربین  هواداران اردوغان طرفدار دارد و بیشتر از آن برای توجیه برخوردهای جاری در قبال کودتاگران استفاده می شود .یک دیدگاه دیگر که رخدادهای ترکیه را در قالب یک کودتای برنامه ریزی شده می بیند آن را از منظر منطقه ای و از سوی مخالفان تغییر رویکرد دولت جدید ترکیه رد قبال بحران سوریه و بازگشت به تنش صفر مرزی با همسایگان بررسی می کند .از این دید احتمال اینکه عربستان و رژیم صهیونیستی به عنوان دو بازیگر آشوب ساز در خاورمیانه در این زمینه دست و نقش داشته باشند بیشتر است. از این دید تقارن کودتای نافرجام جمعه شب ترکیه با انتشار بخش جنجالی و محرمانه مربوط به گزارش حملات  11 سپتامبر سال 2001 امریکا (که در آن به نقش عربستان اذعان و تصریح شده است ) در همان روز نمی تواند تصادفی باشد ضمن آنکه همین ذهنیت در خصوص حمله به گردشگران در سواحل نیس فرانسه نیز وجود دارد که یک روز قبل از انتشاراین گزارش صورت گرفت و در مجموع این دو رخداد مشکوک در فرانسه و ترکیه دستور کار رسانه های جهان را تغییر داد وانتشار بخش محرمانه گزارش 11 سپتامبر را از متن به حاشیه راند .اظهارت تهدید امیز عادل الجبیر وزیر امور خارجه عربستان علیه ترکیه در خصوص اینکه اردوغان نمی تواند پشت مخالفان سوری را خالی کند ، نشان می دهد که عربستان نمی تواند تغییر رویکرد ترکیه را در سوریه تحمل کند و حاضر است برای انتقام از اردوغان دست به هر کاری بزند کما اینکه در گذشته نیز همین کار را با اخوان المسلمین مصر کرد و با کمک ارتش مصر دولت مرسی را ساقط کرد .   بررسی چشم انداز تحولات جدید ترکیه نیز تا حد زیادی به زاویه دید تحلیل رخدادهای گذشته بستگی دارد. اگر ان گونه که برخی ها معتقدند رخدادهای اخیر بر اساس یک طرح و نقشه از پیش طراحی شده از سوی حزب حاکم و دولت اردوغان صورت نگرفته باشد در این صورت چندان نمی توان در قبال حوادث پیش رو بدبین و نگران بود چرا که فرض بر این است که دولت اردوغان ابتکار عمل را همچنان در دست دارداما اگر این رخدادهای اخیر طراحی یک کودتا چه از سوی داخل و چه از سو بازیگران آشوب ساز خارجی باشد در این صورت می توان پیش بینی کرد که این عوامل ساکت نخواهند نشست و از طرق دیگر وارد عمل خواهند شد که در این میان احتمال توسل عربستان و رژیم صهیونیستی به حملات تروریستی جدید به گونه ایی که ترکیه وارد درگیری های گسترده داخلی سازند ، وجود دارد .از این دید پس لرزه های رخدادهای اخیر به این زودی تمام نخواهد شد و در خلال چند ماه اینده ترکیه را درگیر خواهد کرد و موجب خواهد شد توجه این کشور از سیاست خارجی به سیاست داخلی متمرکز شود .بر این  اساس با رصد دقیق تحولات پیش روی ترکیه می توان هم جهت این تحولات را پیش بینی کرد و بخصوص در قبال اقدامات بازیگران اشوب ساز و برهم زننده هوشیار بود و هم اینکه از تحولات اتی برای ازمون فرضیه های موجود استفاده کرد و پاسخ دقیق ان را دریافت کرد .   پایان پیام/